روابط هند و آسیای غربی تحت دولت ملی‌گرای نارندرا مودی

وابستگی سازمانی/سمت

  • 1- کارشناسی‌ارشد روابط بین‌الملل، دانشگاه تهران (نویسنده مسئول)
دریافت: ۱۲ آذر ۱۴۰۰ | انتشار: 30 دی 1400

منابع و ماخذ

1- Abhyankar, R. M. (2008). West Asia and the region: Defining India’s role. Academic Foundation.
2- Ahmad, T. (2018a). Bridging the Saudi-Iran Doctrinal and strategic divide: An Indian-led role to shape regional collective security. In T. Ahmad, T. Niblock, & D. Sun (Eds.), Conflict resolution and creation of a security community in the Gulf Region (pp.48–71). Gerlach Press.
3- Ahmad, T. (2018b). Integrating the GCC Countries and Iran in a New Indian ocean economic and security architecture: An Indian diplomatic initiative. In T. Ahmad, T. Niblock, & D. Sun (Eds.), The Gulf States, Asia and the Indian Ocean: Ensuring the security of the sea lanes (pp. 33–70). Gerlach Press.
4- Ahmad, T. (2018c, July 2). Why India needs to take a fresh look at China’s Belt and Road Initiative. The Wire. https://thewire.in/diplomacy/india-needs-to-take-afreshlook-atthebelt-and-road initiative-proposal
5- Ahmad, T. (2020, April 27). How Hindutva hatred is Jeopardising India’s Gulf ties. The Wire. https://thewire.in/diplomacy/hindutva-india-gulf-ties
6- Anas, O. (2016, May 27). Here’s how the Modi government is bridging the Gulf with West Asia. Firstpost. https://www.firstpost.com/world/how-the-modi-govt-is-bridging-thegulf- with-west-asia-2801312.html
7- Anas, O. (2019, November 7). India and Saudi Arabia reach a long overdue strategic compatibility | ORF. Observer Research Foundation. https://www.orfonline.org/expertspeak/india-and-saudi-arabia-reach-a-long-overdue-strategic-compatibility-57395/
8- Ansari, M. H. (2008). Travelling through conflict: Essays on the politics of West Asia.Dorling Kindersley (India), Licensees of Pearson Education in South Asia.
9- Ashwarya, S. (2017). India-Iran relations: Progress, problems and prospects. Routledge.
10- Aydin, C. (2007). The politics of Anti-Westernism in Asia: Visions of world order in Pan-Islamic and Pan-Asian thought. Columbia University Press. http://gen.lib.rus.ec/book/index.php?md5=b5d74cb6f4516e25fcd30f6b499b9833
11- Aydin, C. (2016). Imperial paradoxes: A caliphate for Subaltern Muslims. ReOrient, 1(2), 171–191.
12- Ayoob, M. (2019, February 19). The Saudi-India-Pakistan triangle. The Hindu.
https://www.thehindu.com/opinion/op-ed/thesaudi-india-pakistan triangle/article26314668.ece
13- Bayly, S. (2004). Imagining ‘Greater India’: French and Indian visions of colonialism in the Indic mode. Modern Asian Studies, 38(3), 703–744.
14- Béland, D., & Cox, R. H. (Eds.). (2011). Ideas and politics in social science research. New York: Oxford University Press.
15- Bhadrakumar, M. K. (2019, November 21). Iran losing patience as India pins hopes on Saudis. Asia Times. https://asiatimes.com/2019/11/iran-losing-patience-as-india-pinshopes-on-saudis/
16- Bharatiya Jan Sangh. (1973). Bharatiya Jana Sangh: Party documents [1951–1972]. Bharatiya Jan Sangh.
17- Bhatkal, R. G. (1967). Political alternatives in India (p. 443). Popular Prakashan.
18- BJP. (2014 [1989]). BJP election manifesto.
http://library.bjp.org/jspui/handle/123456789/260.
19- Blyth, M. (2003). “Structures do not come with an instruction sheet: Interests, ideas, and progress in Political Science”. Perspectives on Politics, 1(4), 695–706.
20- Casolari, M. (2000). “Hindutva’s Foreign tie-up in the 1930s: Archival evidence”. Economic and Political Weekly, 35(4), 218–228.
21- Chatterjee, B. C. (2016). Anandamath. Auro e-Books.
22- Chatterjee, P. (2020). I am the people: Reflections on popular sovereignty today. Columbia University Press.
23- Chicchelly, M., & Aydin, C. (2017). “The construct of Muslim unity”. Journal of International Affairs, 71(1), 198–200.
24- Dasgupta, P. (1992). “Betrayal of India’s Israel policy”. Economic and Political Weekly, 27(15/16), 767–772.
25- Dasgupta, S. (2019). Awakening Bharat Mata: The political beliefs of the Indian right. Penguin Random House India Private Limited.
26- Debeuf, K. (2017, January 22). The Arab Spring is far from over. POLITICO.
https://www.politico.eu/article/arab-spring-notover-repercussions-for-middle-east-region-unrest/
27- Deccan Herald. (2020, January 29). India keeps mum on East Jerusalem, reacts cautiously on US President Donald Trump’s West Asia peace plan.
https://www.deccanherald.com/national/national-politics/india-keeps-mum-on-east-jerusalem-reacts-cautiouslyon-us-president-donald-trumps-west-asia-peace-plan-799417.html
28- D’Souza, E. J. (2000). “Nazi propaganda in India”. Social Scientist, 28(5/6), 77–90.
29- Economic Times. (2020, January 20). Middle East share of India’s oil imports falls to 4-year low in 2019: Report—ET EnergyWorld.
https://energy.economictimes.indiatimes.com/news/oil-and-gas/middle-east-share-of-indias-oil-imports-falls-to-4-year-low-in-2019-report/73425306
30- Erdman, H. L. (1966). “The foreign policy views of the Indian right”. Pacific Affairs, 39(1/2),5–18.
31- Fabian, K., Pant, G., Dietl, G., & Singh, S. (2018). “The GCC crisis: One year on”. Institute of Peace and Conflict Studies.
32- Fisher, M. (2012, August 29). Non-aligned with reality: How a global movement for peace became a club for Tyrants. The Atlantic.
https://www.theatlantic.com/international/archive/2012/08/non-aligned-with-reality-how-a-global-movement-for-peacebecame-a-club-for-tyrants/261737/
33- Gabon, A. (2018, December 18). Eight years on, the Arab Spring is far from over. Middle East Eye. http://www.middleeasteye.net/opinion/eight-years-arab-spring-far-over
34- Gharekhan, C. R. (2009). “India and West Asia”. India Quarterly, 65(4), 405–412.
35- Gharekhan, C. R. (2017). India–Israel: Retrospective and prospective. Strategic Analysis,41(4), 314–324. https://doi.org/10.1080/09700161.2017.1330443
36- Gilani, I. (2020, February 27). India likely to join US to counter China’s global connectivity plans. https://www.aa.com.tr/en/economy/india-likely-to-join-us-to-counter-china-sglobal-connectivity-plans/1746396
37- Godbole, S. (2020, July 7). Opinion | Khilafat: Scriptural sanction and historical antecedents. https://www.news18.com/news/opinion/khilafat-scriptural-sanction-andhistorical-antecedents-2704819.html
38- Heptulla, N. (1991). Indo-West Asian relations: The Nehru Era. Allied Publishers.
39- Hussain, Z. (2016). Saudi Arabia in a multipolar world: Changing dynamics. Routledge.
40- Jaishankar, D. (2016, May 26). India’s five foreign policy goals: Great strides, steep challenges. The Wire. https://thewire.in/diplomacy/indias-five-foreign-policy-goalsgreat-strides-steep-challenges
41- Jewish Telegraphic Agency. (1949, September 22). Hindu nationalist organization asks Indian government to recognise state of Israel. Jewish Telegraphic Agency. https://www.jta.org/1949/09/22/archive/hindu-nationalist-organization-asks-indiangovernment-to-recognize-state-of-israel
42- Jewish Telegraphic Agency. (1979). High level contacts reported between Israel, India (p. 4). https://www.jta.org/1979/06/13/archive/high-level-contacts-reported-betweenisrael-india
43- Kumaraswamy, P. R. (2010), India’s Israel policy. Columbia University Press. Levi, W. (1970). “Ideology, interests, and foreign policy”. International Studies Quarterly,14(1), 1–31.
44- Mahajan, A. (2017, July 5). Israel is everything the RSS wants India to be, Modi is making it happen. https://www.dailyo.in/politics/modi-rss-israel-india-muslim-worldbenjamin-netanyahu/story/1/18179.html
45- Mahmood, F., & Azmi, R. (2014). Foreign policy of India and West Asia: Change and continuity. New Century Publications.
46- Manjapra, K. (2014). Indian visions of a Germanic home. In L. Gilder (Ed.), Age of entanglement (pp. 88–108). Harvard University Press.
47- Maynard, J., & Mildenberger, M. (2018).”Convergence and divergence in the study of ideology: A critical review”. British Journal of Political Science, 48(2), 563–589.
48- MEA. (1995). Ministry of external affairs foreign affairs records. Ministry of External Affairs, Government of India.
49- MEA. (2012, August 22). History and evolution of non-aligned movement.
https://mea.gov.in/infocusarticle.htm?20349/History+and+Evolution+of+NonAligned+Movement
50- MEA. (n.d.a). About MEA: Profiles: External Affairs Minister: EAM Speeches & Interviews. https://mea.gov.in/eam-speeches interviews.htm
51- Mohan, C. R. (2015, December 1). Modi’s multilateral moment. The Indian Express. https://indianexpress.com/article/opinion/columns/raja-mandala-narendra-modi-multilateralmoment-paris-climate-talks/
52- Nandakumar, J. (2020, August 8). Khilafat movement was biggest Gandhian folly. The Sunday Guardian. https://www.sundayguardianlive.com/opinion/khilafat-movementbiggest-gandhian-folly
53- Pandya, A. (2018, July 14). In India, Wahhabi extremism is a ticking time bomb. Swarajyamag. https://swarajyamag.com/politics/in-india-wahhabi-extremism-isa-ticking-time-bomb
54- Pant, H. V. (2008). Contemporary debates in Indian foreign and security policy: India negotiates its rise in the international system. Palgrave Macmillan. https://books.google.com.tr/sqmKHgorsC&dq=Harsh+V+Pant+Contemporary+Debates+in+Indian+Foreign+and+Security+Policy&hl=en&sa=X&ved=2ahUKEwjFxtTr7books?id=toIPrAhWhs4sKHSqcBD4Q6AEwAHoECAg
55- Pant, G. (2013a). “Political economy of the Arab uprising: State, market and the street”. Economic and Political Weekly, 48(16), 33–40.
56- Pant, G. (2013b). Situating the Gulf in India’s engagement with emerging Asia. In T.Niblock & M. Malik (Eds.), Asia-Gulf economic relations in the 21st century (pp.123–146). Gerlach Press.
57- Pant, G. (2015). Emerging dynamics of US-Gulf engagement: India’s policy options. In S.W.
58- Hook & T. Niblock (Eds.), The United States and the Gulf (pp. 132–150). GerlachPress.
59- Pant, H. V. (2016). India and the Middle East: A fine balance. In H. V. Pant (Ed.), Indian foreign policy: An overview (1st ed., pp. 161–177). Manchester University Press.
60- Pasha, A. K. (1995). India and OIC: Strategy and diplomacy. Centre for Peace Studies.
61- Pasha, A. K. (2003). Iraq: Sanctions and wars. Sterling Publishers Pvt. Ltd.Peter, B. (2019, April 24). Ideology, values, and foreign policy. Obo. https://www.oxfordbibliographies.com/view/document/obo-9780199743292/obo-9780199743292-0262.xml
62- Prabhu, J. A. (2017, June 5). Hindutva and Zionism: Differing in symbols, allied in thought.Swarajyamag. https://swarajyamag.com/magazine/hindutva-and-zionism-differing-insymbols-allied-in-thought
63- Prabhu, J. (2019, December 22). The Jerusalem resolution: India’s UN vote is not the way to win friends. https://swarajyamag.com/politics/the-jerusalem-resolution-indias-unvote-is-not-the-way-to-win-friends
64- Pradhan, B. (2017). West Asia in a changing world: The emerging regional architecture and India. Academic Foundation.
65- Prashad, V. (2010). “Why India and Israel were not friends, 1948–1991”. Middle East Report, 257, 38–39.
66- Roul, A. (2012, July 26). A challenge for Pakistan: Saudi Arabia’s new counterterrorism cooperation with India. Jamestown. https://jamestown.org/program/a-challenge-forpakistan-saudi-arabias-new-counterterrorism-cooperation-with-india/
67- Sahni, A. (2001, September 21). Islamic terrorism is ready to destroy the entire world [in Hindi: Islami Atankwad poori Duniya ke Vinash ke liye Bhi Tayyar hai], https://www.panchjanya.com/arch/2001/9/23/File16.htm
68- Sathyamurthy, T. V. (1991). “Gulf war and anti-imperialism in West Asia”. Economic and Political Weekly, 26(20), 1267–1270.
69- Scroll. (2017, December 15). Arab leaders want ‘stronger statement’ from India against Trump’s Jerusalem move: The Indian Express [Text]. Scroll.In;
https://scroll.in/latest/861633/arab-leaders-want-stronger-statement-from-indiaagainsttrumps-jerusalem-move-the-indian-express
70- Sharma, A. (2020, February 23). India’s quest for energy security. The Pioneer. https://www.dailypioneer.com/2020/sunday edition/india---s-quest-for-energy-security.html
71- Shridharani, K. (1941). “India in a changing Asia”. Pacific Affairs, 14(1), 5–20.
72- Singh, S. (2018). West Asia in transition—Volume II | Manohar Parrikar Institute for Defence Studies and Analyses. Pentagon Press. https://idsa.in/book/west-asia-in-transition-vol-ii-2018
73- Siyech, K. T., & Taneja, K. (2019, October). The Islamic State in India’s Kerala: A primer. ORF. https://www.orfonline.org/research/the-islamic-state-in-indias-keralaa-primer-56634/
74- Soami, R. (2017, December 23). India’s Jerusalem vote: A case of deft diplomacy by Prime Minister Modi. Swarajya Magazine. https://swarajyamag.com/world/indias-jerusalemvote-a-case-of-deft-diplomacy-by-prime-minister-modi
75- Stolte, C., & Fischer-Tiné, H. (2012). “Imagining Asia in India: Nationalism and internationalism (ca. 1905–1940)”. Comparative Studies in Society and History, 54(1), 65–92.
76- Tang, S. (2013). The social evolution of international politics. Oxford: Oxford University Press.
77- The Indian Express. (2017, July 6). Narendra Modi in Israel LIVE updates: It took many years for this visit to happen, PM Modi tells Indian diaspora. https://indianexpress.com/article/india/pm-narendra-modi-in-israel-live-updates-pm-to-meet-israelipresident-reuven-rivlin-on-second-day-of-visit-benjamin-netanyahu-breakingnews-4736128/
78- The Print. (2020, March 9). S Jaishankar’s remark on India’s friends: Sign of new confidence or misplaced arrogance? https://theprint.in/talk-point/s-jaishankars-remarkon-indias-friends-sign-of-new-confidence-or-misplaced-arrogance/378098/
79- Trivedi, R. K. (1982). “Turco-German Intrigue in India during the World War I”. Proceedings of the Indian History Congress, 43, 653–665.

متن کامل

مقدمه
با به قدرت رسیدن نارندرا مودی بعنوان نخست وزیر از سال 2014، بسیاری از کارشناسان سیاست خارجی در هند استدلال کردند که هند در حال آغاز راهی برای پایان دادن تدریجی به سیاست خارجی دوگانه و فاقد میل خودش است. رهبری فعالانه و بین¬الملل¬گرای مودی با رهبری نهرو مقایسه شده است (Mohan, 2015). اگرچه ابتدائا بسیاری از منتقدان به فقدان «دید راهبردی»، «راهبرد کلی امنیت ملی» و «ایده¬های نوین و هم¬افزایی» اشاره کردند، نارندرا مودی سیاست خارجی را نخست با سیاست¬های «اولویت همسایگی» و «اقدام شرقی» تقویت کرد و جاه¬طلبی¬های هند را بعنوان یک قدرت پیشرو و برجسته مطرح کرد ((Jaishankar, 2016. چشم¬انداز سیاست غرب آسیایی هند تحت حکومت نارندرا مودی، منطق ایدئولوژیک و نیز عملگرایانه جدیدی جهت پایان دادن به بی¬میلی طولانی¬مدت خود برای تنظیم مجدد روابط، یافته است. زمینه¬های متغیر جهانی و منطقه¬ای، همچون ریشه¬های ایدئولوژیک تصمیم¬گیرندگان دهلی نو، برای توجیه بازسازی سیاست غرب آسیا بکار برده شده است. پایان جنگ سرد نه تنها برای هند بلکه برای دیگر اعضای جنبش عدم تعهد مشکلات و مسائل بسیاری را ایجاد کرده است. انقلاب اسلامی در ایران، جنگ ایران و عراق، حمله شوروی به افغانستان و خروج تحقیرآمیز از افغانستان، حمله عراق به کویت و مداخلات نظامی آمریکا متعاقب آن در سال¬های 1991 و 2003 برای حذف صدام حسین تحولاتی بودند که الگوی عدم¬تعهد سیاست خارجی هند را کاملا متزلزل نمودند. بازیگران کلیدی جنبش عدم¬تعهد همانند مصر از جهان عرب، روابط خود با اسرائیل را عادی¬سازی و در برابر دریافت کمک-های توسعه و کمک¬های نظامی را از آمریکا آغاز کرده بودند. تحولات بعدی نیز اثبات کرد که منطقه غرب آسیا در شرف شکاف¬های بیشتر است و رقابت¬های درون منطقه¬ای در حال تعریف امنیت منطقه¬ای است. نهضت فلسطین که بوسیله جنبش عدم¬تعهد مورد پشتیبانی بود، تحت¬الشعاع رقابت¬های ایران و عربستان، ایران و عراق، عراق و کویت و سایر رقابت¬های درون-عربی قرار گرفت. حمله آمریکا به عراق در سال 2003 آسیب¬پذیری¬های قدیمی منطقه را از جمله فرقه¬گرایی، درگیری¬های قومی و نزاع بر سر رانت انرژی را آشکار نمود. متعاقب با قیام¬هایی که در سال 2010 منطقه را شوکه کرد رژیم¬های منطقه را به نوعی مجبور کرد که در رفتار با شهروندان عادی¬شان تجدیدنظر کنند. گرچه که بحران هنوز به پایان نرسیده است و جنگ¬های داخلی در لیبی، سوریه و یمن هنوز در جریان است. در این شرایط گزینه¬های در دسترس هند زیاد نبودند جزء اینکه هند خود معترف است که نه استطاعت جانبداری را دارد و نه منابع لازم را جهت تطبیق با بازیگران غربی یا غیرغربی همچون چین و روسیه را داشت. سیاستگذاران هندی خود را به اظهارات رسمی محدود ساختند که نیازی به اقدامات فوری نداشت، به جزء در زمانی که امنیت اتباع هندی ساکن منطقه به خطر می¬افتاد. به قدرت رسیدن حزب بهاراتیا جاناتا در ماه می سال 2014 در واقع تحولی بود که به دقت مورد رصد دقیق همسایگان غرب آسیایی هند قرار گرفت. رهبران منطقه از تمایلات سیاسی و ایدئولوژیک حزب بهاراتیا جاناتا مطلع بودند. اگرچه تعاملات آینده ناشی از سیاست خارجی تحت رهبری حزب بهاراتیا جاناتا در ارتباط با منطقه غرب آسیا ثابت کرد که آنها به نوعی هم-افزایی منافع جهت همکاری با یکدیگر دست یافته¬اند.

1- گفتمان‌های سیاست غرب آسیایی هند
اینکه چگونه احزاب سیاسی، گروه¬ها و نیروهای ایدئولوژیک چگونه به جهان و مناطق مجاورت دور و نزدیک هند نگاه می¬کنند، توجهات آکادمیک نسبتا کمی را به خود جلب کرده است. اگرچه، به نظر می-رسد روند نوینی از زمانی که نارندرا مودی به قدرت رسیده است، ظهور کرده است. بطور فزاینده¬ای، الگوهای ایدئولوژی¬محور و شخصیت¬محورِ شکست و موفقیت، رایج شده است. پیتر بیتی ایدئولوژی را بصورت «نوعی تفکر نظام¬مند درباره سیاست و اقتصاد سیاسی» تعریف می¬کند؛ یک جهان¬بینی که با عناوین گوناگون گرایش¬های ایده¬پردازانه، تفسیرگرایانه و یا سازه¬انگارانه در روابط بین¬الملل، تحت بررسی قرار می¬دهد. همانطور که پیتر می¬گوید، سوای از مارکسیسم، ایدئولوژی و مختصات آن در روابط بین¬الملل و نظریه¬های سیاست خارجی چندان موردتوجه واقع نشده است. با کمک مطالعات بلند و کاکس (2011)، بلیت (2003)، تانگ (2013)، مینارد و میلدنبرگر (2018)، پیتر بحث مفصلی را درباره رویکردهای مختلف مادیت، هنجاری و تکاملی ارائه می¬کند. رویکردهایی که با نقش ایدئولوژی در شکل دادن به سیاست خارجی سروکار دارند (Peter, 2019).
سیر تحول گفتمان عمومی و فکری در سیاست خارجی هند علی¬الخصوص امور غرب آسیا می¬تواند در میان خطوط ایدئولوژیکی متفاوت و گاها متناقض در حال تغییر باشد. از میان این گفتمان¬های آکادمیک و عمومی، چهار زمینه اصلی قابل ذکر است:
اول، رویکردهای تمدنی و تاریخی در رابطه با منطقه، همچون آثار محمود و عظمی (2014)، پاشا ( 1995-2003)؛ دوم، چشم¬اندازهای ملی¬گرا و ضدامپریالیستی غرب آسیا در آثار داسگوپتا (1992)، هپتولا (1991)، ساتیامورتی (1991)؛
سوم، امور تجارت و دیاسپورا (Hussain, 2016؛ Pant, 2013(a))، بلندپروازی¬های جهانی در حال ظهور هند (Pradhan, 2017؛ Pant, 2008؛ Abhyankar, 2008). دیگر منبع مهم چشم¬اندازهای غرب آسیا به گفتمان سیاسی باز می¬گردد که توسط سیاستگذاران و دیپلمات¬های کلیدی هند، همچون آثار احمد (2018 (b))، احمد (2018 (a))، انصاری (2008)، بادراکومار (2019)، فابین و دیگران (2018)، و قره¬خان (2008) یا در حال حاضر بازنگری گفتمان¬های قبلی که توسط آیشوارا (2017). برخی از دیدگاه¬های تجدیدنظرطلبانه با روایت¬های ایدئولوژیکی گفتمان¬های سیاست خارجی هندویی مطابقت دارد. از آنجائیکه هند در حال پایان دادن به رویکرد عدم تمایل خود در منطقه است، علایق جدیدی به مباحث بازنگرانه در پیوند با دیدگاه¬های هند درخصوص غرب آسیا، در حوزه¬های دانشگاهی و عمومی بوجود آمده است. این مقاله بر نقش ایدئولوژی در مشروعیت¬بخشی سیاست خارجی در حوزه عمومی و نه در حوزه تصمیم¬گیری، تمرکز دارد. مقاله حاضر مدعی است که علیرغم تجدیدنظرطلبی نیرومند و ایدئولوژیک دیدگاه¬های هند درباره غرب آسیا، مودی با گزینش¬های عملگرایانه به پیش می¬رود. تمایل فزاینده¬ای نسبت به سیاست خارجی درحال تغییر هند (Anas, 2016: 19) و گفتمان سیاست غرب آسیای آن، در مقابل تغییر مسیر منطقه به سوی اسلام¬گرایی و افراط¬گرایی وجود دارد ( .(Godbole, 2020; Pandya, 2018; Prabhu, 2017; Prabhu, 2019; Siyech, 2019
این روایات، همکاری هند در طول مبارزات استقلال¬خواهی با پان¬اسلامیست¬ها و جنبش خلافت را در مورد اینکه آیا دلیلی بر رویکرد نابجای هند در قبال غرب آسیا بوده است را مورد بررسی مجدد قرار می¬دهند. بازنگری حزب کنگره ملی هند در گفتمان سیاست غرب آسیایی مباحث جدیدی را درباره چشم¬اندازهای سیاست غرب آسیای هند و نقش تبیین کننده ایدئولوژی حزب حاکم کنونی، بهاراتیا جاناتا، برانگیخته است. ادعای اصلی این بازنگری¬ها این است که مسلمانان هند نقش منفی در سیاست هند در غرب آسیا ایفا کرده¬اند. ثانیا، تعاملات تاریخی هند، از جمله در جریان جنبش خلافت و سنن اسلامی، از نظر مذهبی تعیین شده است. نهایتا ایدئولوژی¬هایی چون اسلام¬گرایی و افراط¬گرایی هستند که در رفتار کشورهای غرب آسیا تعیین کننده¬اند تا منافع ملی .(Nandakumar, 2020)
در میان این ادعاها برای نمونه می¬توان به استدلال¬هایی اشاره کرد مبنی بر اینکه جمعیت 172 میلیون نفری مسلمانان هند (طبق سرشماری سال 2011) از ایده¬های فراملی همچون پان¬اسلامیسم نسبت به ایده¬های ملی¬گرایانه بیشتر حمایت به عمل می¬آورند بطوریکه روابط هند و اسرائیل را برای مدت طولانی دچار انسداد کردند، و در مقابل نیز استدلال¬هایی مطرح می¬شود مبنی بر اینکه نارندرا مودی بعنوان یک رهبر هندو، ملل مسلمان را نادیده می¬گیرد و نمی¬تواند روابط مستحکم با کشورهای مهم عربی و اسلامی را حفظ کند.  برای مثال، کوماراسوامی، پرسش¬های شایسته¬ای را درباره سیاست عربی نهرو و نارسیما رائو، مطرح می¬کند: «چگونه یک نخست¬وزیر ضعیف از نظر سیاسی همانند رائو این فشارها و محدودیت¬ها را می¬تواند نادیده بگیرد در حالیکه شخصیت قوی¬تری همچون نهرو قادر به این کار نبود؟ چه چیز علیه نهرو عمل کرد اما به رائو کمک کرد؟ چرا رائو موفق بود؟». چنین استدلال می¬آورد: «سیاست جانبداری از اعراب از پشتیبانی قوی داخلی مسلمانان هند برخوردار بود ... فضای بین¬المللی و محاسبات سیاست خارجی هند به سود یک سیاست جانبداری از اسرائیل نبود. نهایتا هم علیرغم شخصیت قوی نهرو، وی در بند جهان¬بینی ایدئولوژیک خود باقی ماند که او را از درک بلندپروازی¬های ملی¬گرایانه قوم یهود بازداشت» (Kumaraswamy, 2019: 19).
دستاویز منشور اسلامی در بین تفاسیر راستگرا از سیاست خارجی، علیرغم اینکه همیشه صحت و سقم آن زیر سوال بوده، اعتبار یافته است. ویجای پراشاد، با طرح این نکته که جنبش صهیونیستی فاقد اعتبار ضداستعماری است و اینکه دلایل اصلی و اساسی سیاست هند در قبال اسرائیل ظهور جنبش عدم¬تعهد و پروژه جهان سوم، مفروضات اساسی کومارسوامی را زیر سوال می¬برد  .(Prashad, 2010: 38-39)هارش وی. پانت در کتاب خود در سال 2008، تاکید کرد: «مواضع ضداسرائیلی هند نیز بخشی از استراتژی کلان دیپلماسی هند برای مقابله با نفوذ پاکستان در جهان عرب و تامین نفت خود از کشورهای عربی بود. و همچنین موجب تامین شغل هزاران هندی در خلیج فارس شد و به هند جهت حفظ ذخایر ارزی شناور خویش کمک کرد» (Pant, 2008: 132).
کوماراسوامی اظهار می¬دارد که حتی عادی¬سازی روابط در سال 1991 هم به همکاری¬های نزدیک کمکی نکرد. در عین حال، همکاری¬های تنگاتنگ اطلاعاتی و امنیتی در سال 1962 علیه چین و در سال 1962 در جنگ علیه پاکستان، دو کشور را بیش از پیش به هم نزدیک¬تر کرد. نجمه هبت¬اله، رهبر کنگره در کتاب خود در سال 1991، که جهت تشریح عادی¬سازی روابط با اسرائیل به عربستان سعودی اعزام شد، شخصیت بین¬الملل¬گرای جواهر لعل نهرو را که سیاست خارجی هند و سیاست غرب آسیای آن را معماری نمود را در پاسخ به تحولات عصر پسااستعماری بود، تا در جهت پاسخگویی به نفوذ مبالغه¬آمیز مسلمانان هندی (Heptulla, 1991: 6). نقش اسلام، دین و تمایلات پان¬اسلامی مسلمانان هندی و منطقه غرب آسیا نیز در مباحث عمومی اخیر درباره سیاست مودی در غرب آسیا مورد توجه قرار گرفته است. گرچه بیشتر این آثار به جای آنکه مبتنی بر زمینه تاریخی پان¬اسلامیسم باشند به مفهوم ادبی آن به شدت وابسته¬اند، بنحویکه این آثار در ائتلاف پیچیده¬ای از ملی¬گرایان هندو، پان¬آسیایی¬های ژاپنی و عثمانی-گرایان جوان، که جزئیات تاریخی¬شان توسط جمیل آیدین مورد بحث قرار گرفته است (Aydin, 2016؛ Chicchelly & Aydin, 2007).
بسیاری از گزارشات تاریخی مرتبط با مبارزات استقلال¬طلبانه هند و تصمیم¬گیران اصلی مبارزات ضداستعماری هند در جهت تطبیق با حوزه عمومی تبیین شده توسط هندوها بازتعریف شدند، که پارتا چاترجی آن را بعنوان «کشمکش هژمونیک برای دستیابی به همگرایی میان دولت-ملتی که از طریق انتقال قدرت، جانشین فرمانروایی بریتانیایی شد و مردم-ملتی است که واحد، همگن و فراتر از مناطق مختلف داخل هند است»، تعریف کرد (Chatterjee, 2020: 108).
احساسات عام و مرسوم ضداستعماری، تعیین کننده اصلی و اساسی جهان¬بینی و بطور خاص دیدگاه حزب کنگره ملی هند درخصوص سیاست غرب آسیا بود. کنگره ملی هند در جهت پشتیبانی از مبارزات ملی-گرایانه مختلفی در غرب آسیا، لائوس، کامبوج، ویتنام و آفریقا، هیأت¬هایی را اعزام نمود. حزب بطور منظم از جانب مردم هند مراتب اعتراض و مخالفت خود را به سیاست¬های متخذه وزارت خارجه بریتانیا صادر می¬کرد و نیز قطعنامه¬هایی در رد و اعتراض نسبت به تصمیمات بریتانیا را تصویب می¬نمود. انقلابیون هندی که اغلب آنها زیر چتر حمایتی حزب کنگره ملی هند فعالیت می¬کردند با انقلابیون کشورهای دیگری که علیه امپراطوری بریتانیا، در آلمان، امپراطوری عثمانی، روسیه، ژاپن، چین و ایالات متحده مبارزه می¬کردند، در ارتباط بودند. برای نمونه، برکت¬اله بوپالی (1854-1927)، راجا ماهندرا پراتاپ سینگ (1886-1979)، م.ا انصاری (1880-1936)، محمدعلی جوهر (1878-1931)، مولانا ابوالکلام آزاد (1888-195) (1884–1939)، ویرندرانات چاتوپادیایا (1880–1937)، محمود حسن (1851–1920)، عبیداله سندی (1872–1944)، PN Dutt با نام مستعار داوود علی¬خان (1954-1887)، پاندورانت خانکوجه، صوفی آمباد پراساد (1858-1917)، چامپکارامان پیلای (1891-1934)، اس.آر.رانا (1857-1957)، ویرندرانات چاتوپادیایا (1869-1942) و بسیاری از افراد دیگری که از پایتخت¬های غرب آسیا به منظور ملاقات با انقلابیون عرب، مسلمان و آسیاگرا، مکررا بازدید می¬کردند (Manjapra, 2014; Trivedi, 1982). راجا ماهندرا پراتاپ سینگ پس از بازدید از ترکیه و آلمان، در 1 دسامبر 1915 دولت در تبعید هند را در کابل اعلام کرد. تکامل روابط بین¬الملل هند در عصر پسااستقلال، بویژه در ارتباط با غرب آسیا، شاهد دورانی بود که جهان تحت سیطره قدرت¬های استعماری و امپریالیستی قرار گرفته بود و به دو قطب متخاصم اردوگاه غرب و شوروی تقسیم شده بود. چنانکه این حزب ملقمه¬ای از ایدئولوژی¬های رقابتی گوناگونی بوده است، رهبری حزب کنگره ملی هند و نهرو اولین نخست¬وزیر نیز از سیاست عدم¬تعهد پشتیبانی کردند. بر همین اساس، نهرو در عین اینکه اسرائیل را به رسمیت شناخت اما از برقرای کامل الزامات و روابط دیپلماتیک خودداری ورزید و تصمیم بر آن شد تا پایان یافتن درگیری¬های مداوم میان اعراب و اسرائیل منتظر بماند. بطور همزمان نیز به کشورهای غرب آسیا از ملحق شدن به هریک از اردوگاه¬های متخاصم هشدار داد. در زمینه پیمان بغداد نیز نهرو مفصلا در 25 فوریه 1955، در پارلمان سخنرانی کرد و گفت: «من می¬توانم ائتلاف و اتحاد نظامی میان قدرت¬های بزرگ را اگرچه که مخالف آن هستم، درک کنم. من پیمان¬های نظامی و اتحاد مابین یک غول عظیم¬الجثه قدرتمند و یک کشور خرد و کوچک را نمی¬توانم درک کنم. از نظر نظامی هیچ مفهومی برای من ندارد. مطلقا هیچ معنایی ندارد (MEA, 1995: 31). در 25 مارس 1957، نهرو در پارلمان گفت: «پیمان بغداد تاثیر مستقیمی بر هند داشت و ما طبیعتا به آنها به دیده بدگمانی و بیزاری نگاه می¬کردیم» (MEA, 1995: 56). حاصل پیوستن آنها به اردوگاه¬های متخاصم، این بود که نهرو در بیانیه خود در 31 مارس 1955 در پارلمان، مواضع هند در قالب اصول پنچشیل را توضیح داد: «الف) به رسمیت شناختن تمامیت سرزمینی و حاکمیت هر کشور؛ ب) عدم تجاوز؛ پ) عدم مداخله در امور داخلی کشورها؛ ت) احترام متقابل؛ و ج) برابری» (MEA, 1995: 52). آرمان هند برای ایجاد یک جهان ایده¬ال، با دیپلماسی فعالانه جنبش عدم تعهد، و همانگونه که مشهور است، توسط کریشنا منون، دیپلمات هندی، نه بعنوان یک سیاست بیطرفی بلکه بعنوان غیرمتعهد تعریف شده است (Fisher, 2012). تمرکز اصلی سیاست خارجی جنبش عدم-تعهد چنین بود: «حمایت و پشتیبانی از مبارزات حق تعیین سرنوشت، استقلال و حاکمیت ملی و تمامیت ارضی کشورها و دولت¬ها؛ عدم¬الحاق و تعهد به پیمان¬های نظامی چندجانبه و استقلال کشورهای غیرمتعهد از قدرت¬های بزرگ و انسداد نفوذها و رقابت¬ها؛ مبارزه با امپریالیسم در تمامی اشکال و مظاهر آن؛ مبارزه با استعمارگرایی، استعمارگرایی نوین، نژادپرستی، اشغال بیگانه و سلطه؛ خلع سلاح؛ عدم مداخله در امور داخلی کشورها و همزیستی مسالمت¬آمیز میان تمامی ملت¬ها» (MEA, 2012).
مفروضات اساسی و اصلی سیاست خارجی هند که ملهم از جنبش عدم¬تعهد است، در زمانی که نیروی پیشتاز و برجسته ناسیونالیسم عرب و جنبش عدم¬تعهد یعنی مصر، به برقراری روابط دیپلماتیک با اسرائیل در 1979 اقدام می¬کرد، ایران بعنوان متحد آمریکا یک انقلاب ضدآمریکایی اسلامی را پشت سر می¬گذاشت، جنگ ایران و عراق در سال 1981 آغاز شده بود و اتحاد جماهیر شوروی نیز سرانجام پس از تهاجم و خروج خود از افغانستان در اواخر دهه متلاشی شد، بطورجدی از داخل و خارج مورد بحث و پرسش قرار گرفته شده بود. پیش از آنکه هند برای اصلاحات اقتصادی و بازگشایی سفارت اسرائیل در سال 1992 حرکت کند، سیاست داخلی هند بیشتر به سود ملی¬گرایان هندو که تحت الهامات مذهبی بود چرخش یافته بود که حتی این محبوبیت را حزب کنگره ملی هند در سیاست¬های اصلاح شده و لیبرالیزه خود نتوانست نادیده بگیرد و از آن دوری کند.

2- جهان‌بینی حزب بهاراتیا جاناتا
ظهور حزب بهاراتیا جاناتا عدم¬تناسب فزاینده سیاست خارجی طراحی شده برای دوره مبارزات ضداستعماری و ضدامپریالیستی را نمایان می¬سازد. در شرایطی که حزب کنگره ملی تحت تاثیر ایده¬های ملهم از انقلاب و روشنگری اروپا در مورد آزادی، برابری، سکولاریسم و دموکراسی قرار داشت، دینمداری سیاسی شده هندویی، چشم¬اندازی بومی برای آینده دولت-ملت هند ترسیم می¬کرد. ایدئولوگ حزب بهاراتیا جاناتا و عضو پارلمان سواپان داسگوپتا، ساخت جهان¬بینی هندو را برمبنای هندی شدن، به جای تقلید از ایده¬ها و تمایلات اروپایی، خلاصه کرد. مقصود او از هندی شدن دیدگاهی بود که توسط راستگرایان هندو مذهب درخصوص آموزش و پرورش، اقتصاد و سیاست هدایت می¬شد. برای نمونه سر رشبهاری ، درصدد بود که اخلاق و متافیزیک هندو در برنامه تحصیلی و آموزشی نوین هند در جایگاه نخست قرار بگیرد. قدرت سیاسی و نظریه¬های کشورداری نیز از سلحشور بزرگ، ماراتا جیواشی، الگوبرداری می¬شد بگونه¬ای که فردریک کبیر یا اسکندر برای آلمان و مقدونیه در نظر گرفته می¬شد. داسگوپتا تشریح می¬کند که تصویرسازی مجدد هند از موقعیت فرهنگی و ژئوپلیتیکی خود برپایه این استدلال استوار است که کشور هندوستان سرزمین بومی و موطن آئین برهمایی بود که آریاوارتا نامیده می¬شد؛ یعنی سرزمین آریایی¬ها. از این¬رو جهان¬بینی نوین، به گفته داسگوپتا از پنج عنصر تشکیل می¬شد؛ یک: هندوستان سرزمین ابدی و مطلق  دارما  بود (در هندوئیسم، دارما قانون دینی و اخلاقی حاکم بر رفتار فردی است و یکی از چهار هدف زندگی است). دو: این مذهب جاودانه سنت¬های مقدس و سکولار و علمی، فکری و فرهنگی ویژه خود را داشت. سه: این مذهب جاودانه یک نظام پیچیده اجتماعی که به سیستم¬های چهارگانه کاست¬های هندو تقسیم شده بود را ایجاد کرد. چهار: هند، تاریخ هندویی خود را دارد و نه تاریخی که امروزه مهاجمان بیگانه به ما آموزش می¬دهند. پنج: جامعه هندو نه از نظر جغرافیایی و نه از نظر فرهنگی هرگز افغانستان، هندوستان، پاکستان و بنگلادش را بعنوان یک کلیت تجزیه¬ناپذیر در نظر نگرفته است (Dasgupta, 2019: 61–63).
ملی¬گرایی هندو برپایه یک تاریخ¬نگاری است که هند را کشوری با گذشته، خاطرات و آینده همگن به تصویر می¬کشد. ریشه¬های فکری که الهام¬بخش راشتریا سوایامسواک سانگ  و حزب بهاراتیا جاناتا می-باشند غالبا از یک صنف و طبقه و حتی از یک زبان مشابه هستند، مانند بنگالی¬ها و روشنفکران ماراتی زبان همچون بودب موخوپادهیای  (1827-1894)، بانکیم چاندرا  (1838-1894)، بیپین چاندرا پال  (1858–1932)، سوامی ویوکاناندا  (1863–1902)، شری اوروبیندو  (1872–1950)، و بعدها در استان‌های شمالی و مرکزی هند، مانند بال گنگادار تیلاک  (1856–1920)، سوامی شراداناند  (1856–1926)، لالا لاجپات رای  (1856–1928)، مادان موهان مالویا  (1861–1946)، چاکراوارتی راجاگوپالاچاری  (1878–1972)، وینایاک دامودار ساوارکار  (1883–1963)، کی.ام.مونشی  کسی که ایده بهارات تقسیم¬ناپذیر و غیرقابل تقسیم  و بسیاری موارد بیشتر را مطرح کرد. این روشنفکران و متفکران الهام¬بخش جنبش¬های متعددی بودند؛ ماموریت کریشنا، آریا ساماج، جنبش شودی، هندو ماهاسابها، جنبش سوادشی، جنبش سواراج، گاناتانتا پاریشاد، «کشاتریا اوپاکارینی ماهاسبها» و نیز RSS و بهاراتیا جانا سانگ . همانگونه که لیبرال¬های اروپایی الهام¬بخش بسیاری از رهبران کنگره ملی هند بودند، بسیاری از فعالان سیاسی راست¬گرای هندو مذهب نیز از راست اروپایی همانند هیتلر و موسولینی الهام گرفتند. ایدئولوگ جنبش RSS، بی.اس.مونجی  (1872–1948)، در سال 1931 در جریان بازدید از اروپا، به ملاقات خویش با موسولینی در ایتالیا اشاره کرد. ساوارکار در یادداشتی با این ادعا که «یک ملت با اکثریتی که در آن زندگی می¬کند، تشکیل می¬شود؛ سیاستهای ضدیهودی هیتلر را مورد پشتیبانی قرار داد. یهودیان در آلمان چه کردند؟ آنها در اقلیت بودند و آلمان را ترک کردند» (Casolari, 2000: 218–228). شگفت¬آور آن است که مسلمانان و هندوهای کمونیست هم در دام عوامل آلمانی افتاده بودند که پروپاگاندای نازی¬ها را در هند پیاده کنند (D’Souza, 2000: 794).
یکی از ستایش کنندگان ساوارکار، به نام ام.آر.تولسی باگویل ، در سخنرانی عمومی خود در سال  در پونا 14 می  1939 حتی، وی را با هیتلر و اس.ال.کاراندیکار  را با گوبلز و نیز جوانان هندو را هم با ارتش نازی¬ها مقایسه کرد (D’Souza, 2000: 794).
داسگوپتا دریافت که خوداظهاری فرهنگی در یافته¬های اجداد مشترک آریایی آنها، تداعی کننده این باور بود که هسته اصلی همه دانش¬های علمی می¬تواند در متون سانسکریت یافت شود (Dasgupta, 2019: 59). با اینحال در یک تغییر دراماتیک تاکتیکی، عمده احیاگران هندو، در جهت اتحاد براساس حس و تصویر مشترک از درد و خسران و زیان ناشی از تهاجم اسلامی به سرزمین¬هایشان، با نزدیک شدن به گروه¬های صهیونیستی، عملگرایی بسیار زیادی از خود به نمایش گذاشتند. ادبیات گروه¬های هندو در دوره قبل از استقلال، با مبالغه در تهدید مسلمانان، خطر استعمار بریتانیا را کمتر از تهدید مسلمان می¬دانستند و در نتیجه از حکومت استعماری بریتانیا می¬توان در جهت ریشه¬کن ساختن حاکمان مسلمان، موقتا حمایت کرد. رمان معروف Anandmath، نوشته بانکیم چاندرا چاترجی (1838-1894) به این نتیجه رسید که از نظر تاکتیکی می¬توان از حکومت بریتانیا برای خلاص شدن از شر حاکمیت مسلمانان حمایت کرد، «شورش سانتال فقط برای نشاندن بریتانیایی¬ها بر تخت پادشاهی برآمده است» (Chatterjee, 2016: 161–162). اگرچه که توصیف تاریخ هندوستان صرفا در چارچوب مبارزه میان هندوها و مسلمانان، همانطور که غالبا در گفتمان یورش مسلمانان، برای برساختن یک ضربه روحی و روانی برهندوها ساده¬سازی شده است، یک فضای تاریخ¬نگاری مورد مناقشه و مباحثات فراوان است.
وقایع سال 1857 نیز ضربات قابل توجهی را بر مسلمانان هندی وارد ساخته بود زیرا که بریتانیا کنترل رسمی امپراطوری مسلمانان را در دست گرفته و به سلطه چند صد ساله آنها بر هند پایان داد. روحانیون مسلمان فتواهای ضدانگلیسی صادر می¬کردند و مردم را به جهاد علیه انگلیسی¬ها تحریک می¬کردند. حزب کنگره در میانه این تحولات تأسیس شد و مجبور بود طرفین را جهت ایجاد یک انگیزه و هدف مشترک همساز گرداند. نویسندگانی که همکاری حزب کنگره با مسلمانان هندی و کشورهای اسلامی عرب را از طریق منشور اسلامی مانند جنبش خلافت را می¬بینند، به راحتی، از همکاری¬های حزب با پان آسیاگرایان چین و ژاپن و یا با کمیته هندی برلین آلمان که با پان انقلابیون هندی و ترکی همکاری داشتند و نیز حمایت و همکاری با تلاش¬های جامعه بزرگ هند برای ایجاد هویت مشترک پان¬آسیایی مبتنی بر فرهنگ مشترک هندی در سراسر آسیای شرقی، طفره رفته و چشم¬پوشی می¬کنند (Bayly, 2004: 703–744).
در حالیکه حزب کنگره ملی هند، در همکاری و هماهنگی با طیف متنوعی از مردمان تحت استعمار، یک جنبش ضدامپریالیستی، ضداستعماری و انترناسیونالیستی را به پیش می¬برد، تنها هدفی را که احیاگران هندو در پی آن بودند، ایجاد یک هویت همگن هندویی و احیای تمدن ودایی یا آریایی بودند. سوامی دایاناند ساراسواتی، ویوکا ناندا و سری آئوروبیند و ملی¬گرایی هندی را تنها براساس منشور تمدن ودایی تصور می¬کردند که با منشور اسلامی مخالف بود. با سخنرانی¬ها، بیانیه¬ها، قطعنامه¬ها و نشریات مهم حزب کنگره ملی هند و گروه¬های هندوی رقیب آن مانند هندو ماهاسابها (تأسیس شده در 1915)، جنبش RSS (تأسیس شده در 1925)، و BJS (تأسیس در 1951)، می¬توان این نظرات و دیدگاه¬ها را ردیابی نمود. حزب حاکم کنونی، BJP (تأسیس در سال 1980)، خود را از نظر فکری، سیاسی و سازمانی با این گروه¬ها مرتبط می¬سازد. برای مثال، ماهاسابها هندوی ویر ساوارکار، بر این عقیده بود که بجای همکاری با کشورهای عربی و مسلمان تحت اشغال بریتانیا، هند باید ساختن یک قدرت قاره¬ای «هندو-بودایی» را ترجیح دهد (Stolte & Fischer-Tiné , 2012: 85). در تصورات ساوارکار، قلمروی سرزمین ملت هندو بایستی مطابق با توصیفات کتاب مقدس ریگ ودا، که شامل پاکستان، بنگلادش و قسمت¬هایی از ایران، افغانستان و برمه و آسیای میانی است، ترسیم گردد (Stolte & Fischer-Tiné, 2012: 46).
در واقع جنبش ماهاسابها از امضای پیمان سعدآباد میان ایران، ترکیه و افغانستان در سال 1939 در هراس بود و یک اتحاد هندو-بودایی می¬توانست که کشورهای مسلمان را از اعمال هرگونه تهدیدی علیه هند مستقل آینده باز دارد ((Shridharani, 1941: 16. پس از کسب استقلال، احزاب متعلق به ایدئولوژی¬های راست¬گرایانه همانند حزب سواتانترا، BJS و ماهاسابها هندو، قویا از ایجاد روابط با اسرائیل پشتیبانی می¬کردند :5-18) Erdman, 1966). طبق گزارش آژانس یهود تلگرافی در 22 سپتامبر 1949، ماهاسابها هندو به رئیس جمهور اسرائیل خبر داد که این گروه از حکومت هند درخواست می¬کند که اسرائیل را به رسمیت بشناسد و با مردم آن نیز روابط صمیمانه¬ای را برقرار سازد (Jewish Telegraphic Agency, 1949).
BJS در قطعنامه¬های خود خواستار روابط مستحکم با اسرائیل شده بود. در یکی از این قطعنامه¬ها کمیته کاری مرکزی BJS از رویکرد دولت هند در قبال درگیری اعراب و اسرائیل انتقاد کرد؛ «کمیته کاری مرکزی با سیاست¬های متخذه جانبدارانه بوسیله حکومت هند درخصوص درگیری¬های اخیر اعراب و اسرائیل مخالف است. هند نخست می¬بایست در جهت بررسی هرگونه انفجار خصومت¬های میان اعراب و اسرائیل اعمال نفوذ می¬کرد و پس از اتمام جنگ، صلح را اعاده کند. به جای این قدام، حکومت هند دقیقا از همان آغاز پشتیبانی کورکورانه خود را از اعراب توسعه داده است. نتیجتا اینکه سیاست آنها نه صلح را تأمین کرده است و نه در راستای خدمت به منافع گسترده¬تر هند عمل کرده است» (Bharatiya Jan Sangh, 1973: 137).
BJS همچنین به نقش اتحاد جماهیر شوروی در غرب آسیا بویژه از طریق دامن زدن به تعصبات عربی، بسیار بدبین بود. متفکران و ایدئولوگ¬های حزب اغلب با مقایسه هندوها و یهودیان به شباهت¬هایی از آنها دست می¬یافتند. بالراج ماهدوک، متفکر برجسته جانا سانگ بدنبال آن بود که سیاست «مقابله به مثل سخت و شدید» در روابط میان هند و اسرائیل اجرایی شود (Bhatkal, 1967: 203). جالب اینکه آجای ساحی، در یکی از مقالاتی که در هفته¬نامه رسمی RSS، پایچجانیا، منتشر شد، گروه فلسطینی مرحوم یاسر عرفات را گروهی تروریستی خواند و گفت: «تروریسم فلسطینی در سال 1960 آغاز شد و در سراسر منطقه گسترش یافت. آنها با آن چه کردند؟ آنها یاسر عرفات را به صحن سازمان ملل آوردند و از او یک رهبر جهانی ساختند. دیگر تروریست¬ها نیز از این ایده الهام گرفتند که آنها نیز می¬توانند رهبرانی مانند عرفات شوند. از این پس، که تروریسم فلسطینی تا حدود زیادی سکولار بود، به اسلام نزدیک¬تر شد. اینگونه شد که تروریسم اسلامی پدیدار شد. جهان افغان نیز پیام فرستاد که این پیروزی اسلام است. تروریسم اسلامی آماده نابودی کلیت جهان شد (Translated by the author from Hindi; Sahni, 2001). این بدین معنا نبود که همه گروه¬های دست راستی ضدفلسطین بودند. اما به هر روی همدردی چندان قابل توجهی با مساله فلسطین نداشتند. کمیته کاری مرکزی در 30 ژوئن 1967، قطعنامه¬ای در مورد جنگ اعراب و اسرائیل تصویب نمود و از حکومت هند درخواست کرد که سیاست خویش را در زمینه ایجاد دوستی با هر دوی اعراب و اسرائیل و نیز ایجاد صلح پایدار در منطقه مورد بازنگری قرار دهد. در این زمینه BJS پشتیبانی اصولی خود از دولت فلسطینی را حفظ کرد و در عین حال از دولت هند به رسمیت شناختن واقعیت اسرائیل را خواستار شد. با این¬حال، روایت جالب¬تری که بر مباحث جناح راست چیره شد و در واقع اتهامی بود به دولت حزب کنگره ملی هند بعنوان «حمایت¬های بسیار مشتاقانه از اعراب» با هدف ملاحظات مبنی بر رأی عمومی؛ منظور آنها از رأی عمومی، در حقیقت اشاره به سیاست مماشات و دلجویی این حزب از جمعیت قابل¬توجه مسلمانان هند بود. از میان دلایلی که موجب شکل¬گیری موضع هند در قبال فلسطین شده است و همیشه مورد استناد BJS قرار داشته است، ناامیدی از بیطرفی دولت-های عربی در میان هند و پاکستان بوده است. زیاد مشخص نشد که آیا دولت هند رسما ناامیدی خود را از رویکرد رفتاری ویژه دولت¬های عربی به آنها منتقل کرده است یا خیر، اما در حقیقت هند از این واقعیت آگاهی داشت که بسیاری از کشورهای عربی متحدان نزدیک ایالات متحده آمریکا هستند و پاکستان نیز مدت¬های طولانی متعلق به آن اتحاد بوده است. با پایان یافتن جنگ سرد و تنزل روابط ویژه آمریکا و پاکستان، به تبع آن نیز روابط دولت¬های عرب و پاکستان نیز به سطح نازل¬تری تقلیل یافت. BJS همیشه بر این باور بود که هند می¬بایست موضع بیطرفی میان اسرائیل و جمهوری متحده عربی (مصر-سوریه در زمان تصویب قطعنامه) را برقرار و حفظ کند. براساس گزارش آژانس تلگراف یهودی در 13 ژوئن 1979، رهبرBJS  و وزیر امور خارجه حکومت حزب بهاراتیا جاناتا، سفر مخفیانه موشه دایان همتای اسرائیلی خود به هند را تسهیل نمود (Jewish Telegraphic Agency, 1979).
رهبر RSS، M. D. Deoras، نقش بسیار حیاتی را در متقاعد ساختن حزب کنگره ملی و احزاب چپ¬گرا برای متوازن ساختن روابط با اعراب، از طریق برقراری روابط دیپلماتیک کامل با اسرائیل، ایفا کرد (Mahajan, 2017). هند در سال 1992 نمایندگانی را به جهان اسلام اعزام کرد تا تصمیم دولت هند را جهت برقراری روابط دیپلماتیک با اسرائیل در سال 1992 تشریح کنند. یکی از رهبران مسلمان حزب کنگره ملی هند، نجمه هبت¬اله، در 28 می 1992 جهت مطلع ساختن رهبران سعودی درخصوص روابط غرب آسیایی هند اعزام شد. علیرغم انتقادات احزابBJS  و بهاراتیا جاناتا از سیاست خارجی حزب کنگره ملی هند، دیدگاه «عدم¬تعهد دگرگون شده» بایستی بعنوان تأیید و تصدیق حزب بهاراتیا جاناتا از تداوم سیاست خارجی هند تلقی گردد. با تأسی از ریشه¬های ایدئولوژیک مشابه، وعده¬های انتخاباتی حزب بهاراتیا جاناتا و چشم¬اندازهای روابط خارجی آن، افکار مشابهی را بازتاب داده است. در بیانات و اعلامیه¬های انتخاباتی حزب بهاراتیا جاناتا در سال¬های 1989 تا 2014 انتقاد شده بود و خواستار بازتعریف جنبش عدم¬تعهد بود. بهاراتیا جاناتا در اعلامیه انتخاباتی خود در سال 1989، اهمیت عدم¬تعهد دگرگون شده و سیاست خارجی اقتصادی را به رسمیت شناخت. در بیانیه انتخاباتی 1989 این¬چنین گفته شد که چالش¬هایی را که در زمینه روابط خارجی با آنها مواجه هستیم، ناشی از مفهومی بعنوان تأکید مجدد بر اهمیت عدم¬تعهد دگرگون شده، در جهانی که به سرعت در حال تغییر است. حزب بهاراتیا جاناتا از زمان به قدرت رسیدن در سال 1999 به این¬سو تداوم روابط خارجی هند را شدیدا به چالش کشیده است. با به قدرت رسیدن مودی در سال 2014 با رأی اکثریت مطلق، سیاست هند در غرب آسیا در زمینه جدیدی به پیش رفت بطوریکه ایدئولوژی و عملگرایی به یک همگرایی و همسویی ضمنی همچون در موضوع روابط هند و اسرائیل دست یافتند. و در صورت وجود تباین و اختلاف همچون در مورد روابط میان هند و عربستان سعودی، مودی گزینه عملگرایی را اتخاذ کرده است. جهت یافتن توازن میان این دو رویکرد، رویکرد سیاستگذاری در قبال منطقه را تغییر داد. رویکرد منطقه¬ای، رویکرد خلیج (فارس) یا غرب آسیایی یا عربی، با رویکرد دوجانبه جایگزین شده است تا این امکان برای هند فراهم شود که از مناقشات و درگیری¬های منطقه¬ای کناره¬جویی نماید و همچنین بتواند گروه¬های منطقه¬ای که ممکن است که با اتخاذ یک موضع جمعی در برابر هند قرار گیرند را تحت فشار قرار دهند.

3- اولویت‌بندی مجدد مودی
حزب بهاراتیا جاناتا  سند چشم¬انداز خویش را در طول مبارزات انتخاباتی سال 2014 ارائه کرد که دربردارنده چشم¬انداز سیاست خارجی خود برای شنیده شدن صدای هند جهت ایجاد یک نظم جهانی برابری طلب و صلح¬آمیز بود. سند چشم¬انداز مذکور، حکومت حزب کنگره ملی را به دلیل رهبری فاقد اخلاق بر سراسر دستگاه دولتی که فاقد صلاحیت برای حل مسائل و مشکلات بود را مورد انتقاد قرار می-داد. این حزب می¬خواست هند شکوفا شده را در جایگاه واقعی آن میان تحسین ملت¬ها ببیند. حزب بهاراتیا جاناتا در پی آن بود که اهداف، محتوا و فرآیند سیاست خارجی هند را بار دیگر بنحوی جهت¬دهی و مستقر کند که تعاملات استراتژیک هند را در یک پارادایم نوین و عرصه گسترده¬تری قرار دهد (BJP, 2014). به هنگامی که نارندرا مودی قدرت را در دست گرفت، از پشتیبانی قدرتمندانه ایدئولوژیک گروه-های راست¬گرا برخوردار بود و حزب¬اش بهاراتیا جاناتا، به آنها وعده داد که مجددا برای هند اعتبار می-آفریند. در اعلامیه انتخاباتی سال 2014، با ذکر این عبارت که زمان رنسانس هند فرا رسیده است، هند را کشوری با تمدن 5000 ساله معرفی می¬کند. ما (هند) صحنه را برای باز پس گرفتن میراث مشروع خویش بعنوان یک قدرت بزرگ را آماده ساخته¬ایم که در پیشرفت همه¬جانبه بشریت مشارکت می¬کند (BJP, 2014).
همانطور که BJS ناامیدی خود را از کشورهای عربی بدلیل رفتار مساعدشان در قبال پاکستان ابراز نموده بود، بهاراتا جاناتیا  سیاست کشمیری کشورهای عربی را بعنوان دلیل ارتقای روابط هند و اسرائیل مطرح کرد. در اولین ملاقات نخست وزیر هند از اسرائیل در 7 جولای 2017، جایشینکار وزیر خارجه هند از نگرش عمومی اعراب نسب به مساله کشمیر ابراز ناامیدی کرد. وزیر امور خارجه هند در دیدار با سفرای عرب در دهلی نو اظهار داشت که: «هند با وجود پشتیبانی طولانی¬مدت از چندین کشور اسلامی، هیچ عمل متقابلی را در مورد موضوع کشمیر دریافت نکرده است». روابط دوجانبه هرچه بیشتر گسترش یابد و متنوع شود، مسائل حیاتی¬تری ارتباط تمدنی هند را با عملگرایی متقابل، عادی¬سازی می¬کنند بطوریکه اکنون اسرائیل نیز شامل این ارتباط تمدنی شده است. جایشینکار وزیر امور خارجه هند، اظهار داشت: «هند و اسرائیل، جوامعی که خود را مهد تمدن می¬دانند، اکنون پایه و اساس معاصری را برای روابط خودشان یافته¬اند» (The Indian Express, 2017).
در این زمینه سیاست هند در قبال فلسطین به پذیرش تمامی ایده¬های حل مناقشه از جمله معامله اخیر به رهبری آمریکا تمایل نشان داده است. اعلامیه سنتی درخصوص فلسطین که تاکنون در غالب اظهارات رسمی مورد استفاده قرار گرفته است در برگیرنده سه عنصر است: نخست، پشتیبانی از یک دولت حاکم، پایدار و مستقل و متحد فلسطینی، دوم، اورشلیم شرقی بعنوان پایتخت آن؛ و سوم، درون مرزهای امن و به رسمیت شناخته شده، همانطور که در نقشه راه چهارجانبه و قطعنامه¬های مرتبط با شورای امنیت سازمان ملل، بر آن صحه گذارده شده است. براساس این اعلامیه، هند شهرک¬سازی¬های اسرائیل را غیرقانونی و حضور نظامی اسرائیل در سرزمین¬های فلسطینی را اشغال¬گرانه می¬د¬اند. در طی چند سال گذشته، اظهارات رسمی هند تا حدی به سوی  منعطف شدن حرکت کرده¬اند که گاها از اشاره کردن به بیت¬المقدس شرقی (اورشلیم شرقی) نیز صرف¬نظر کرده¬اند. در طول یک کنفرانس مطبوعاتی در می 2017، با رئیس جمهور محمود عباس، نارندرا مودی، از اشاره به اروشلیم شرقی صرف¬نظر کرد. در دسامبر 2017، ایالات متحده با به رسمیت شناختن اورشلیم بعنوان پایتخت اسرائیل، تصمیم خود را مبنی بر انتقال سفارت خود به این شهر اعلام کرد. این اقدامات جهان اسلام را برآشفته کرد و نشست اضطراری سازمان همکاری اسلامی در دسامبر 2017 در استانبول نیز برگزار شد. مجمع عمومی سازمان ملل نیز رأی منفی خود را نسبت به این اقدام اعلام کرد. هند واکنش خود را در جهت عملگرایی خود برنامه¬ریزی نمود. واکنش اولیه هند مختصرتر از محکوم کردن و یا مردود اعلام کردن طرح آمریکا بود و بیشتر فراخوانی برای گفتگوهای مستقیم جهت دستیابی به راه¬حل دو دولتی بود. با این حال، واکنش هند دیپلمات¬های عرب را راضی نکرد و بطور جمعی ناامیدی خود را به مقامات هندی منتقل کردند (Scroll, 2017). یک هفته بعد، هند با دادن رأی منفی به طرح آمریکا در مجمع عمومی سازمان ملل، به جهان اسلام و عرب پیوست. رأی منفی هند نسبت به اقدام آمریکا خشم ناسیونالیست¬های هندو حامی مودی را برانگیخت و رسانه¬های دست راستی از رأی هند به سود فلسطین انتقاد کردند. جیدیپ پرابهو، ستون¬نویس نشریه سواراجیا، این رأی را نشانه ناکامی در درک و فهم نحوه عملکرد اتحادهای بین¬المللی خواند (Prabhu, 2019).
دیدگاه یک تن دیگر از مفسران درباره سیاست هند درخصوص فلسطین پس از بحران اروشلیم، نشانگر نوعی از بینش راست¬گرای هند نسبت به جهان اسلام و عرب است. یکی از پژوهشگران مجله سواراجیا، از رأی مودی در حمایت از فلسطین با این اظهارات پشتیبانی کرد: «اگر ما می¬بایستی با دولت¬های اسلامی خصومت داشته باشیم به این خاطر که آنها نیز با ما چنین هستند، بنابراین با سرمایه¬گذاری در کشورهای همانند ایران و افغانستان دقیقا ما تلاش داریم چه چیزی بدست آوریم؟ واقعیت این است که اختلافات بین کشورهای اسلامی بسیار است. این نیز بسیار برای ما خوب خواهد شد که ما اطمینان حاصل کنیم که آنها در جهت لطمه وارد ساختن به منافع ما به یکدیگر ملحق نشوند. و با پشتیبانی از آنها درخصوص یک موضوع بسیار حساس مذهبی، حکومت مودی آنها را از هدف مشخصی برای تخلیه حس ناامیدی¬شان محروم ساخته است. ما نیازی نداریم که به بی¬نزاکتی مذهبی دولت¬های اسلامی با خشم کوته¬نظرانه خویش مقابله به مثل کنیم» (Soami, 2017).
به نظر می¬رسد دولت مودی آمادگی کامل جهت ساختن یک گفتمان درباره سیاست هند در غرب آسیا دارد بطوریکه هم حوزه انتخاباتی داخلی را راضی می¬کند و هم تداوم و پیوستگی سیاست خارجی را تأمین می¬کند. یک ماه پس از این در یک مصاحبه دیگر، جایشینکار وزیر امور خارجه هند، تشریح نمود که دولت هند تحت فشار قرار نگرفته است و تأکید نمود که هند موضعی را که توسط یک دولت ثالث دیکته شود را نخواهد پذیرفت (Deccan Herald, 2020).
این شفاف¬سازی برای اعراب و اسرائیل این پیام را در برداشت که موضع دولت هند درخصوص فلسطین دیگر براساس آرمان¬گرایی قدیمی هدایت نمی¬شود، بلکه در عوض بوسیله یک سیاست واقع¬گرایانه پیش می¬رود. سیاست واقع¬گرایانه¬ای مودی درخصوص منطقه غرب آسیا با آن سروکار دارد در حال حاضر در شرایط گذار است. شرایط کنونی موقعیت دیگری در دوره پسا جنگ سرد است که هند بایستی پویایی قدرت در غرب آسیا، شرایط جنگ داخلی و رقابت¬های فزاینده درون منطقه غرب آسیا در بحبوحه خارج شدن شرکای بزرگ امنیتی از غرب آسیا، یعنی بریتانیا و آمریکا، را بپذیرد. سیاست سنتی غرب آسیای هند که بوسیله آرمان¬ها و اهداف جنبش عدم¬تعهد تحمیل شده است، نه در گسترش مهار چین و نه به جذب منابع جدید موردنیاز برای رشد اقتصادی هند کمک می¬کند. سیاست دولت مودی در غرب آسیا نشان دهنده سه تغییر تاکتیکی عمده است.
اولا، تلاش شایان توجهی برای پایان دادن به ناپایداری استراتژیک هند و آگاه ساختن جهان از اهداف و آرمان¬های هند وجود دارد. هند به دفعات حکومت¬های آسیای غربی را از میزان حساسیت خود نسبت به واکنش¬های آنها درباره جامو و کشمیر و دیگر موضوعات و مسائلی که به منافع آنها لطمه وارد می¬کند، آگاه نموده است (The Print, 2020).
تعریف نوین استراتژیک از میان واژگانی استخراج شده و بیانگر مسیر سیاست خارجی هند می¬باشد، که با توصیف وزیر امور خارجه، هند بعنوان تأمین کننده امنیت محض، تصمیم گیرنده یا یک شکل دهنده تا یک ممتنع، حامل الگویی متعارف برای جنوب، قدرت ثبات¬ساز تا یک قدرت اخلال¬گر، از طریق چندجانبه¬گرایی اصلاح شده که در آن هند خود-محور و مرکانتیلیست نباشد، تصور شده است (MEA, n.d.a).
این مباحث نشان دهنده یک انحراف گفتمانی از سیاست، رویه¬ها و سنن هند در غرب آسیا در دوره حزب کنگره ملی هند است که دولت و وزارت امور خارجه آشکارا آن را مورد نقد قرار داده¬اند. ثانیا، همانند اسرائیل، بیش از این دیگر نه با یک بلوک عربی، بلکه با کشورهای جداگانه¬ای سروکار دارد، مودی نیز یک رویکرد دوجانبه را در مقابل رویکرد منطقه¬ای دوره حزب کنگره ملی هند، اتخاذ کرده است. اگرچه هند تعاملات مختصری با اتحادیه عرب و سازمان همکاری اسلامی داشته است، اما تشدید رقابت¬های درون عربی قابل توازن نمی¬باشد. مزایای دوجانبه هریک از این روابط به دولت مودی کمک کرده است تا در جائیکه منافع مشترک درگیر است همچون مورد مجوز استفاده از حریم هوایی عربستان سعودی برای پروازهای شرکت هواپیمایی ایر ایندیا به مقصد اسرائیل، اطمینان حاصل کند. تعاملات منطقه¬ای، در سطح شورای همکاری خلیج فارس، همانند پیگیری موافقت¬نامه تجارت آزاد هند-شورای همکاری خلیج فارس، یا در سطح اتحادیه عرب و سازمان همکاری اسلامی، ثابت شد که چنین مزیتی را ندارد. ضمنا، روابط هند-عربستان سعودی و هند-امارات، روابط هند-قطر و هند-مصر از طریق مجامع دوجانبه پیشرفت خوبی داشته است (Anas, 2019). ثالثا، هند از طریق اولویت¬بندی در روابط براساس منافع خود، در چارچوب اقدامات موازنه¬بخش خود دست به گزینش¬هایی همچون اولویت¬بخشی به عربستان سعودی، امارات و اسرائیل زده است. این تغییر در حال تطبیق با غیر غربی بودن در منطقه خلیج فارس است و نیز برخی از کشورهای حوزه خلیج فارس از هند انتظار دارند که نقش امنیتی مهم¬تری را در منطقه برعهده گیرد. اگر در نهایت هند نقش تأمین کننده امنیت در سراسر ایندو-پاسیفیک را برعهده بگیرد، کشورهای حوزه خلیج فارس و متحدان امنیتی غربی¬شان آن را بیش از ظهور ایران، روسیه و ترکیه در منطقه¬شان مورد استقبال قرار می¬دهند. گرچه به نظر می¬رسد که این نیت براساس سه مفروضه اصلی قرار دارد: اول، مرکزیت عربستان سعودی و امارات در امور کشورهای عربی فرصتی برای هند است. دوم، از آنجائیکه اقدامات موازنه¬بخش بیش از این امکانپذیر نیست، نیاز به جایگزینی ترجیحات و اولویت¬ها است. سوم، قیام¬های موسوم به بهار عربی شکست خوردند و دیگر همانند سال 2011 تکرار نشدند. عربستان سعودی علیرغم اینکه در مرکز بسیاری از منازعات منطقه¬ای قرار دارد، با یاری مصر، امارات و آمریکا، یک بلوک منطقه¬ای را با موفقیت تشکیل داده است که نه تنها از شورای همکاری خلیج فارس و اتحادیه عرب قدرتمندتر است بلکه حتی در مقابل علایق و منافع کشورهای اسلامی غیرعرب در منطقه نیز مقاومت می¬کند. اخیرا ایران و ترکیه نفوذ خود را در سرتاسر جهان عرب گسترش داده¬اند. باتوجه به بی¬اعتمادی تاریخی میان عربستان سعودی و قدرت¬های غیرعربی مانند ایران ترکیه، عربستان سعودی نیز گام¬هایی را بطور یکجانبه جهت حفظ منطقه خود از نفوذ ایران و ترکیه برداشته است. در چنان سناریویی دیگر اقدامات موازنه¬بخش هند برای حفظ روابط خوب همزمان با ایران و عربستان سعودی دیگر امکانپذیر نیست مگر آنکه درگیری¬های موجود در یمن، سوریه و لیبی حل¬وفصل شوند. نقش عربستان و امارات در این درگیری¬ها نویدبخش تداوم نظم پیشا-بهار عربی را می¬دهند که آن را برای هند محتمل¬تر ساخته است. برای نمونه، بحران سعودی-قطر سیاست هند در خلیج فارس را نیز پیچیده¬تر ساخته که دوام و قابلیت پایداری رویکرد منطقه¬ای پیشین را در قبال خلیج فارس مورد چالش قرار داده است. نه شورای همکاری و نه اتحادیه عرب پایدار و متحد باقی نمی¬مانند و نتیجتا، رقابت¬ها و اختلافات درون عربی، هند را ملزم به تجدیدنظر در رویکرد منطقه¬ای و اتخاذ یک رویکرد دوجانبه فعال، نموده است. فرضیه مورد اعتقاد عربستان سعودی و امارات، مبنی بر عدم تکرار قیام¬های بهار عربی و این احتمال که نظم منطقه¬ای به دوره پیشا-بهار عربی بازگردد، قابل بحث است. دولت¬ها و احزاب حاکم هندی هرگز تمایلی به پیگیری و ملاحظه نارضایتی¬های اقتصادی و اجتماعی در غرب آسیا نداشتند. آنها نه تنها نسبت به قیام¬های بهار عربی مشکوک و بدبین هستند بلکه حتی نسبت به برخی از شورش¬ها و خیزش¬ها به دلیل نقش مداخلات خارجی نیز خصومت دارند. باور عمومی ناظران بر این است که قیام¬های عربی هنوز به پایان خود نرسیده¬اند (Debeuf, 2017; Gabon, 2018).
دلایل تمایلات ضدرژیم ناشناخته باقی مانده¬اند و توده¬های مردم نیز بدون رهبریت هستند. در محتمل-ترین سناریو به نظر می¬آید که هند برای موج احتمالی رویدادهای تحریک¬آمیز و اعتراضی بی¬ثبات کننده آینده آمادگی ندارد. هندی¬ها با صرف¬نظر از همسایگان کهن تمدنی در منطقه، غالبا بدلیل بی¬میلی¬شان نسبت به سرمایه¬گذاری در مهارت¬های زبانی، به سختی فضای خیابان¬های کشورهای عربی و حوزه عمومی را درک می¬کنند. در حالیکه اکثر کشورهای غربی، چین، ایران و ترکیه بطور فعالانه¬ای با حوزه عمومی، فضاهای فکری، هنری و عقاید غرب آسیا درگیر هستند اما دیپلماسی هند هنوز هم در این راستا تحرکی نداشته است. منافع فزاینده و ترافیک روابط دوجانبه هند فضای مباحثاتی خاص خود را متوجه جهان عرب ساخته است. نه تنها وضعیت حل نشده درگیری اعراب و اسرائیل، خیزش¬های عربی و رقابت¬های منطقه¬ای، بلکه تمایلات و احساسات ضدعربی همانند اظهارات اسلام¬هراسانه علیه برخی از اعضای زن خانواده سلطنتی امارات، روابط هند در غرب آسیا را به بوته آزمایش می¬گذارند (Ahmad, 2020).

4- سیاست عملگرا یا ایدئولوژیک
در حال حاضر پنج عامل اصلی وجود دارد که نقش مهمی را در تعیین سیاست مودی در غرب آسیا ایفا می¬کنند. نخست، در طی چند سال گذشته از زمانی که چین طرح ابتکار جاده و کمربند را مطرح کرده است همسایگان زمینی و دریایی هند به شدت برای پیوستن به نظم اقتصادی تحت رهبری چین متمایل شدند. در میان کشورهای غرب آسیا دوستان اصلی هند همچون عربستان سعودی و اسرائیل و مصر به این پروژه پیوسته¬اند. غالب همسایگان هند در جنوب آسیا، بسیاری از اعضای اتحادیه اروپا، کشورهای عضو آ.سه.آن، سازمان همکاری شانگ¬های و بسیاری از کشورهای غرب آسیا نیز از جمله عربستان سعودی، کویت، امارات و عمان از آن استقبال کرده¬اند. تعداد معدودی از ناظران هندی متقاعد شده¬اند که دیر یا زود بایستی به پروژه چین بپیوندند (Ahmad, 2018c). باتوجه به اینکه هند می¬داند که همه کشورها از گسترش جهانی چین خشنود نیستند، هند تنها قدرت آسیایی است که سرمایه¬گذاری¬های استراتژیک در آن می¬تواند توازن خاصی را ایجاد کند. بنابراین گفته می¬شود که هند و آمریکا بر سر مساله مهار نفوذ روزافزون چین همسویی دارند. هند به شکل برجسته¬ای در استراتژی ایندو-پاسیفیک آمریکا ظاهر می¬شود و  برای پیوستن به شبکه نقطه آبی  دعوت شده است. در صورت موفقیت، این شبکه با پشتیبانی گروه 7 و استرالیا، بعنوان ابتکاری جهت ارتقای زیرساخت¬های توسعه پایدار چندجانبه در منطقه ایندو-پاسیفیک و سراسر جهان طرح¬ریزی شده است (Gilani, 2020). در این زمینه، گنجاندن منطقه خلیج فارس در استراتژی ایندو-پاسیفیک توسط هند، درک در حال دگرگونی آن کشور از منطقه خلیج فارس و ارزش استراتژیک این منطقه برای آینده هند را نشان می¬دهد. اقیانوس هند، دریای عرب، خلیج فارس، دریای سرخ و خلیج عدن از پرترددترین مسیرهای دریایی تجارت جهانی¬اند و به همین دلیل هدف شبکه¬های جهانی تروریستی و دزدان دریایی نیز هستند. همکاری هند با کشورهای حوزه خلیج فارس برای حفاظت از مسیرهای دریایی منجر به تشکیل انجمن منطقه¬ای اقیانوس هند در سال 1997 شد که ایران، عمان، امارات و یمن نیز به آن پیوستند. اقیانوس هند برای امنیت هند از اهمیت بالایی برخوردار است، بگونه¬ای که 90 درصد تجارت خارجی هند از نظر حجم و 70 درصد آن از نظر ارزش، از طریق دریا انجام می¬شود که 42 درصد از تولید ناخالص داخلی هند را تشکیل می¬دهد (Jaishankar, 2016). مشابهتا، واردات نفتی هند از منطقه نزدیک به 80 درصد از کل تقاضای آن را تشکیل می¬دهد. منطقه خلیج فارس همچنان کلید امنیت دریایی هند است. هند در طول عملیات نجات خود در یمن، که در آن حدود 4000 نفر از جمله 900 نفر تبعه خارجی از یمن تخلیه شدند، حداقل چهار کشتی نیروی دریایی هند- تریشول، تابار، دیپاک و دهلی به طول مدت یک ماه در خلیج فارس مستقر بوده است. امنیت دریایی هند بسیار وسیع¬تر و جامع¬تر از ترس¬ها و نگرانی¬های قدیمی است، از این¬روست که حکومت مودی، دکترین ایندو-پاسیفیک نوینی دارد که هدف از آن هدایت تناقضات موجود در سیاست پیشین هند در حوزه خلیج فارس و منطقه غرب آسیا است. دومین عامل تعیین کننده در سیاست جدید هند در غرب آسیا، تضمین همکاری¬های دوجانبه عمیق¬تر در مورد جنبش خشونت¬آمیز بازیگران غیردولتی و معاملات مالی آنها است. هند از حضور گرو¬ه¬های تروریستی مستقر در پاکستان و تأمین مالی آنها از سوی برخی از افراد و گروه¬های تروریستی مستقر در خلیج فارس شکایت کرده است. با تعمیق روابط با کشورهای حوزه خلیج فارس، اولویت اصلی آنها جلب اعتماد این کشورها درخصوص تلاش¬های خود در زمینه ضدتروریسم بوده است. در چند سال گذشته، هند با همکاری عربستان سعودی و امارات، در این زمینه بویژه در مبارزه با فعالیت¬های مجاهدین هندی و سایر گروه¬های مظنون، پیشرفت قابل ملاحظه¬ای از خود نشان داده¬اند. مکانیسم به اشتراک¬گذاری اطلاعات در مورد تهدیدات تروریستی، استرداد مجرمان و متهمان ترور تسهیل شده است. پس از حمله تروریستی 26/11 بمبئی، دیپلماسی ضدتروریسم، کشورهای شورای همکاری خلیج فارس را نسبت به نگرانی¬های هند متقاعد کرد و همکاری آنها اکنون مستحکم¬تر است (Roul, 2012).
شرایط کشورهای عربی پس از قیام¬های بهار عربی، خشن¬ترین گونه¬های تروریسم را پرورش داده است که دامنه آن به فراتر از شهرهای منطقه غرب آسیا گسترش یافته است. هند و عربستان سعودی یک یادداشت تفاهم جهت همکاری در مبادله اطلاعات مرتبط با پولشویی، تأمین مالی تروریسم و جرائم مربوطه امضا کرده¬اند. دیپورت سید ذبیح¬الدین انصاری، متهم به حمله تروریستی بمبئی در 22 ژوئن 2012 پیشرفت قابل توجهی را در همکاری¬های ضدتروریسم میان هند و عربستان بود. اگر به اسناد منتشره وبسایت افشاگر ویکی لیکس درخصوص عربستان سعودی تکیه شود، چشم¬انداز عربستان سعودی درخصوص جنوب آسیا، بویژه درباره مسائلی چون روند صلح افغانستان به هند نزدیک¬تر شده است. با این وجود، ناظران هندی در مورد اینکه آیا عربستان سعودی دیدگاه خود را درباره هند تغییر داده است یا خیر تردید دارند (Ayoob, 2019).
باتوجه به روابط طولانی¬مدت عربستان سعودی با ارتش پاکستان، مهار ایران و افغانستان، علائق اصلی و اساسی هستند که گفته می¬شود پاکستان را به متحد قابل اعتماد عربستان سعودی تبدیل می¬کند. با این حال منطقه غرب آسیا برای مدتی طولانی تحت رهبری سعودی بوده است، و عربستان سعودی مایل است که با کمک قدرت¬های بزرگ همچنان در این نقش باقی بماند. همزمان با خروج آمریکا از منطقه قدرت-های دیگر در حال سنجیدن گزینه¬های خود برای شراکت با عربستان سعودی هستند. سومین عامل تعیین کننده سیاست خارجی هند در غرب آسیا حضور بیش از 7 میلیون کارگر هندی در کشورهای حاشیه خلیج فارس است. در چند سال اخیر، الگوی عرضه نیروی کار هند به خلیج فارس در حال تغییر است. کارگران غیرماهر هندی با پاکستانی‌ها، بنگلادشی‌ها و افراد دیگر ملیت‌ها جایگزین می‌شوند، در حالیکه نیروی کار نیمه ماهر و ماهر از هند افزایش یافته است. دلایل این تغییر الگو شامل ملی شدن بازار کار خلیج فارس، تداوم دستمزد و پس¬انداز کم به دلیل کاهش قیمت انرژی در طی چندین سال اخیر و  فشار بر دولت هند جهت فراهم آوردن شرایط کاری بهتر برای کارگران هندی، می¬توان اشاره داشت. وابستگی انرژی هند به منطقه غرب آسیا یکی دیگر از عوامل تعیین کننده سیاست هند در این منطقه است. و از آنجائیکه هند کسری¬های خود در زمینه توسعه را می¬بایست از طریق نرخ رشد بالا جبران کند، احتمالا وابستگی به حوزه خلیج فارس تداوم خواهد یافت. اگرچه طبق اظهارات آشوک شارما به دلیل اخلال ناشی از بی¬ثباتی سیاسی، افراط¬گرایی مذهبی، تروریسم و تهدید خطوط تأمین و تدارک، به دولت مودی توصیه می¬شود که به دنبال مقاصد هیدروکربنی نوینی فراتر از کشورهای حوزه خلیج فارس باشد (Sharma, 2020).
در دلایل این اختلالات احتمالی ممکن است که اغراق شده باشد، زیرا که عربستان سعودی ثابت کرده است که حتی در مواقع بحرانی مطمئن¬ترین تأمین کننده است. گرچه، سیاست تنوع¬بخشی به مقاصد واردات انرژی هند به معنای ایجاد نوعی استقلال استراتژیک بیشتر در سیاست غرب آسیا است. در سال 2019، واردات نفت هند از منابع غرب آسیا 10 درصد نسبت به سال 2018 کاهش یافت، زیرا 8/1میلیون بشکه در روز از منابع غیر از آسیای غربی بود. به گفته دارمندرا پرادان، وزیر نفت و گاز طبیعی هند، «کاهش وابستگی به خاورمیانه» بخشی از استراتژی هند برای تنوع بخشیدن به منابع نفتی خود است (Economic Times, 2020).
حفظ هند بعنوان سومین مصرف کننده بزرگ انرژی در جهان، اولویت اصلی هر تولید کننده نفت در حوزه خلیج فارس خواهد بود. دولت مودی برای تغییر در عوامل تعیین کننده روابط هند در منطقه غرب آسیا نیز به دنبال افزایش حجم تجارت غیرنفتی و جایگزینی وابستگی در حوزه انرژی با وابستگی متقابل تجاری بوده است. روندهای اخیر تنوع تجاری نیز نشان دهنده این است که طرفین نگاه خود را به تجارت فراتر از نفت، آغاز نموده¬اند. ابتکارات متنوع کشورهای حوزه خلیج فارس به همکاری هند در زمینه¬های منابع انسانی، اقتصادی و فنی نیازمند است و این یکی از جنبه¬های اساسی در مبادلات دوجانبه اخیر بوده است. هند و عربستان سعودی توافق کردند که روابط خریدار و فروشنده خود را به سوی یک شراکت استراتژیک نزدیک¬تر سوق داده و حرکت کنند، بنحویکه عربستان سعودی تصمیم خود برای سرمایه¬گذاری 10 میلیارد دلاری در هند را اعلام کرد. این تحولات نشان دهنده این است که وابستگی متقابل بین هند و غرب آسیا ممکن است در سال¬های آینده افزایش یابد.

نتیجه‌گیری
نگرش‌های هند در سیاست غرب آسیا، توسط دیدگاه¬های ایدئولوژیک مختلف، عمدتاً بین گروه‌های سکولار-ملی¬گرای INC و گروه‌های ملی¬گرای هندو، مورد بحث و مشاجره قرار گرفته است. پس از به قدرت رسیدن یک حزب مبتنی بر ایدئولوژی همچون بهاراتیا جاناتا در سال 2014 با حمایت احزاب و جنبش¬های دست راستی هندو مذهب و عده هند ابرقدرت و شکوفایی ملت کهن هندوستان را مطرح کرد. حزب بهاراتیا جاناتا ضمن طرح امکان بازنگری جامع و وسیع دیدگاه¬ها درخصوص سیاست منطقه غرب آسیا در سطوح سیاست¬گذاری و مدیریت ادراک در حوزه عمومی، عدم اطمینان کامل نسبت به اعراب و سیاست تمایل به نزدیکی به اسرائیل را اعلام کرد. اگرچه، در تلاش برای پاسخگویی به مشکلات امنیتی و اقتصادی گسترده¬تری که هند با آنها مواجه است، عمدتا افزایش نفوذ چین در سراسر مجاورت زمینی و دریایی هند، سیاست مودی در غرب آسیا عینا میان عملگرایی و ایدئولوژی، از طریق تحریک و برانگیختن یک سیاست حامی اسرائیل-حامی فلسطین بطور همزمان، سازش ایجاد کرده است. در واقع سیاست خارجی هند تحت زعامت نارندرا مودی همیشه براساس مبانی ایدئولوژیک که مورد حمایت ناسیونالیست-های هندو است پیش نرفته است و جنبه¬های عمل¬گرایانه نیز داشته است. البته لزوما تمامی گرایشات و گروه¬های راست¬گرایانه طرفدار مودی در هند به برخی از سیاست¬های عملگرایانه مودی در قبال کشورهای اسلامی غرب آسیا نگاه انتقادی نداشته¬اند بلکه آن را با هدف جلوگیری و حصول اطمینان از عدم اتحاد کشورهای اسلامی تفسیر شده است که در واقع ملحق شدن آنها به یکدیگر می¬تواند منافع هند را تهدید کند. به عبارت دیگر مودی موفق شده است که گفتمان سیاست خارجی هند را در غرب آسیا بگونه¬ای تنظیم کند که هم پایگاه داخلی را راضی نگاه دارد و از طرفی هم تداوم سیاست خارجی را تأمین کند. در حالیکه نگاه در حوزه عمومی حامی اسرائیل، ضد تروریسم اسلامی، ضدعرب و منتقد روایات دوره حزب کنگره ملی از غرب آسیا هستند، جهت¬گیری سیاست¬های اتخاذ شده دولت مودی عمدتا به سوی توسعه روابط دوجانبه بوده است، بطوریکه نگاه دولت مودی به روابط با غرب آسیا براساس یک بلوک واحد یا مجموعه نبوده است بلکه برپایه یک رویکرد دوجانبه با کشورهای جداگانه روابط خود را تنظیم کرده است و کشورهای عربستان، امارات و اسرائیل را در اولویت قرار داده است. بنابراین این مهم با برقراری تعاملات دوجانبه بیشتر، و اولویت¬بخشی به قدرت¬یابی سعودی¬ها در میانه خروج آمریکا از منطقه انجام شده و نیز براساس ارائه پیشنهاد شراکت متعهدانه¬تر با کشورهای منطقه در زمینه تحقق امنیت مشترک، تجارت و همکاری استراتژیک امکانپذیر شده است.

چکیده

گفتمان سیاست هند در آسیای غربی به طور سنتی حول محور وابستگی به انرژی، امنیت و رفاه هفت میلیون هندی ساکن در منطقه، سیر میکند. در سال های اخیر، به ویژه از زمان به قدرت رسیدن حزب بهاراتیا جاناتا در سال 2014، مسائل مبارزه با تروریسم، امنیت، همکاری های دفاعی و تجارت غیرنفتی اهمیت یافته است. این تغییرات کیفی تا حدودی بر اساس عملگرایی و تفاوت های ایدئولوژیک حزب بهاراتیا جاناتا  و سلف آن هدایت و پشتیبانی شد، که علیه خط مشی سیاسی حکومت سابق حزب کنگره ملی هند در غرب آسیا، برقرار شد. این مقاله بواسطه تبیین دیدگاه های ایدئولوژیک حزب کنگره ملی هند و حزب بهاراتیا جاناتا، مدعی است که تغییر چشم انداز جهانی و آسیای غربی، تثبیت نفوذ چین پیرامون مرزهای زمینی و دریایی هند، بی ثباتی در بازار انرژی و ناامنی پادشاهی های عربی ناشی از قیام های موسوم به بهار عربی فرصت مناسب را برای دولت بهاراتیا جاناتا برای جهت یابی و بازنگری مجدد روابط هند با آسیای غربی فراهم نموده است. در حالی که مشخصه های ایدئولوژیک بر گفتمان عمومی غلبه دارند، همانطور که رهبری عالی حزب بهاراتیا جاناتا به طور دقیق و با جزئیات در حوزه عمومی شرح داده است، خط مشی های گزینش شده همیشه با این مشخصه های ایدئولوژیک هماهنگ و موافق نیست. نارندرا مودی، نخست وزیر، عملگرایی را بر ایدئولوژی ارجحیت داده است، و این کار را فراتر از انتظارات حزب و حامیانش انجام داده است.